Vải sợi thân thiện môi trường, xu hướng của tương lai

Ngành công nghiệp thời trang là một trong những ngành gây ô nhiễm nhất trên toàn cầu, do đó việc tìm kiếm các vật liệu mang tính bền vững, thân thiện với môi trường đang là xu hướng ngày càng được quan tâm hiện nay đối với các thương hiệu thời trang và các nhà sản xuất lớn.

Thông qua bài viết này, Synex hi vọng có thể giúp bạn dễ dàng có cái nhìn tổng quát về các loại vải sợi bền vững, vải thân thiên môi trường, đồng thời có được các thông tin cơ bản về nguồn gốc, đặc điểm và tính ứng dụng của các loại vải sợi “xanh” trong ngành dệt may.

Vải sợi thân thiện môi trường là gì?

Vải sợi thân thiện môi trường là các chất liệu có nguồn gốc từ tự nhiên hoặc tái chế, an toàn với sức khỏe của người tiêu dùng và quá trình sản xuất vải thân thiện với môi trường. Quy trình sản xuất những loại vải này đòi hỏi những tiêu chuẩn khắt khe và nghiêm ngặt, nhằm góp phần giảm thiểu việc sử dụng hóa chất độc hại, đồng thời tiết kiệm nước, giảm lượng khí thải và tái tạo đất.

Trước đây, ý tưởng về vải sợi bền vững về cơ bản đồng nghĩa với sợi tự nhiên. Các loại sợi tự nhiên như bông, len, lụa và tre được cho là thân thiện với môi trường hơn sợi tổng hợp (Polyester, Nylon và Acrylic…). Tuy nhiên, sợi tự nhiên vẫn có các tác động tiêu cực đến môi trường. 

Ví dụ: bông Cotton cần rất nhiều nước và thuốc trừ sâu để phát triển mạnh. 

+ 1kg bông Cotton cần 20.000 lít nước để tạo ra chúng.

+ 1 chiếc áo phông Cotton cần 2.700 lít nước trong vòng đời sản xuất của nó.

Tuy nhiên hiện nay, đã có các yêu cầu khắt khe hơn trong quá trình trồng và sản xuất bông Cotton hữu cơ, các bạn có thể xem thêm vải cotton organic là gì?

Bên cạnh đó, đối với sợi tổng hợp, công nghệ hiện tại đã có những tiến bộ trong xử lí các chất liệu polyme đã qua sử dụng thành các chất liệu tái chế, có thể tái sử dụng trở lại trong vòng đời sản phẩm.

Tóm lại, “vải sợi thân thiện môi trường” là một thuật ngữ thường được sử dụng để chỉ các vật liệu may mặc thân thiện với môi trường, vậy chúng bao gồm những loại vải nào?

Một số sản phẩm vải tại Synex

Các loại vải sợi thân thiện môi trường

Vải sợi tái chế

Nguyên liệu đầu vào để tạo ra sợi tái chế hầu hết là quần áo cũ, các sản phẩm dư thừa trong quá trình sản xuất hàng dệt may hoặc chai nhựa PET đã qua sử dụng. Các nguyên liệu này sẽ được thu gom, xử lí và tái sử dụng trong quá trình sản xuất sợi.

Quy trình sản xuất sợi tái chế giúp giảm nhu cầu khai thác dầu mỏ, giảm nước thải ra môi trường và ít gây nguy hại đến hệ sinh thái. 

Ví dụ: Sản xuất polyester tái chế tạo ra ít hơn 55% lượng khí thải CO và tiêu thụ năng lượng thấp hơn 53% so với Polyester nguyên sinh.

Các loại vải tái chế thông dụng hiện nay

• Vải Recycled Polyester: sợi Polyester tái chế được sản xuất từ chai nhựa PET đã qua sử dụng, thường viết tắt là rPET.

• Vải Recycled Nylon: sợi Nylon tái chế có những lợi ích tương tự như Polyester tái chế (tiêu thụ ít tài nguyên năng lượng hơn và giảm thiểu rác thải ra môi trường). Một phần lớn Nylon tái chế được sản xuất là từ lưới đánh cá cũ, thảm nylon và các vật dụng từ nylon khác…
• Vải Recycled Cotton: Bông Cotton có thể được tái chế bằng cách sử dụng quần áo cũ hoặc vải thừa. Tuy nhiên chất lượng của Cotton tái chế có thể thấp hơn so với Cotton nguyên sinh, do đó Cotton tái chế thường được dệt pha trộn với chất liệu Cotton mới hoặc Polyester.
• Các chứng nhận của Vải sợi tái chế: Recycled Claim Standard (RCS), Global Recycled Standard (GRS), SCS Recycled Content
•  

Sản phẩm vải của Synex: vải chân cua

Vải sợi có nguồn gốc tự nhiên 

Vải Cotton hữu cơ (Organic cotton)

Cotton hữu cơ có chất lượng tương đương với Cotton thông thường nhưng quá trình sản xuất Cotton hữu cơ hạn chế các tác động xấu đến môi trường. 

Cotton hữu cơ được trồng từ hạt giống không biến đổi gen và không sử dụng thuốc trừ sâu hoặc phân bón, đồng thời duy trì độ phì nhiêu của đất. Quá trình sản xuất vải Cotton hữu cơ tại các nhà máy cũng đòi hỏi sự nghiêm ngặt, không để lẫn lộn giữa Cotton hữu cơ với Cotton thông thường.

Các chứng nhận của Cotton hữu cơ: GOTS, USDA-NOP, Organic Content Standards (OCS), IVN, Green America…

Vải lanh (Linen)

Việc trồng cây lanh không làm hại chất lượng đất trồng như bông Cotton bởi vì cây lanh có sức chống chịu sâu bệnh tốt, có thể mọc ở đất nghèo dinh dưỡng, thậm chí còn có thể cải tạo đất ô nhiễm. Ngoài ra chất liệu Linen còn có độ bền cao làm cho vòng đời quần áo từ Linen tương đối lâu hơn Cotton. Chính vì vậy, mặc dù không đòi hỏi quy trình sản xuất nghiêm ngặt như Cotton hữu cơ, vải lanh vẫn được xem là một chất liệu vải sợi thân thiện môi trường.

Vải cây gai dầu (Hemp)

Cây gai dầu là một loại cây phát triển nhanh, không cần nhiều nước, năng lượng, thuốc trừ sâu hoặc phân bón. Quá trình trồng cây gai dầu đòi hỏi lượng nước ít hơn 50% so với bông Cotton, tuy nhiên sợi gai dầu lại có độ bền gấp 8 lần so với Cotton, không gây dị ứng, thoáng khí và chống tia UV. Sợi gai dầu thường được dệt kết hợp với sợi Cotton hoặc Polyester để tăng tính thẩm mỹ cho sản phẩm.

Len hữu cơ

Len là một loại sợi dệt từ lông động vật, chủ yếu là cừu, lạc đà, dê… Len thông thường không được xem là một sản phẩm vải thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, nhiều nhà sản xuất đã hướng tới phát triển các sản phầm Len mang tính bền vững.

Ví dụ: Chứng nhận Responsible Wool Standard (RWS) đòi hỏi các trang trại phải kiểm soát được lượng thuốc trừ sâu và thuốc diệt côn trùng sử dụng trên các đồng cỏ, đồng thời đảm bảo các tiêu chuẩn trong quá trình chăn nuôi theo yêu cầu của RWS, hướng tới dòng sản phẩm vải thân thiện môi trường. Hiện nay loại Len này vẫn còn khá hiếm trên thị trường vì vậy giá thành khá cao.

Vải sợi bán tổng hợp

Sợi bán tổng hợp được làm từ nguyên liệu thô có nguồn gốc tự nhiên, sau đó được xử lí dưới các quy trình hóa học. Hầu hết các sợi bán tổng hợp được sản xuất từ cellulose, một thành phần cấu trúc của thực vật. 

• Modal: Vải Modal là một loại vải bán tổng hợp được sản xuất từ bột cây sồi. Vải Modal đang được các thương hiệu thời trang ưa chuộng bởi tính chất nhẹ, bề mặt mịn màng, co giãn và thoáng khí. Thông thường sợi Modal được dệt chung với sợi Cotton và Spandex để tăng độ bền cho sản phẩm.
• Lyocell: hay còn được gọi là Tencel (được phát triển bởi Lenzing AG). Lyocell là một loại vải bán tổng hợp làm từ cellulose, Lenzing AG cam kết rằng bột gỗ sản xuất Lyocell được lấy từ các rừng cây đạt chứng nhận PEFC. Lyocell có thể phân hủy sinh học nếu không bị pha trộn với các loại sợi tổng hợp khác. Trong quá trình nhuộm, Lyocell cũng yêu cầu ít thuốc nhuộm hơn nhiều so với vải Cotton. (Programme for the Endorsement of Forest Certification) hoặc FSC (Forest Stewardship Council).

Lyocell có thể phân hủy sinh học nếu không bị pha trộn với các loại sợi tổng hợp khác. Trong quá trình nhuộm, Lyocell cũng yêu cầu ít thuốc nhuộm hơn nhiều so với vải Cotton. Vì vậy nên vải Lyocell cũng góp mặt vào danh sách vải sợi thân thiện môi trường và bền vững

• Vải sợi tre (Bamboo): sợi tre là loại sợi tổng hợp từ bột gỗ của cây tre. Vải sợi tre được xem là vải sợi thân thiện môi trường khá được ưa chuộng hiện nay. Cây tre phát triển rất nhanh và dễ dàng, không cần nhiều thuốc trừ sâu hoặc phân bón, đồng thời không cần phải trồng lại sau khi thu hoạch vì chúng có thể mọc mầm mới từ rễ. Vải sợi tre có các ưu điểm: thấm hút mồ hôi tốt, mềm mịn, ít nhăn…

Trên đây, chúng tôi tổng hợp một số loại vải sợi thân thiện môi trường tiêu biểu nhất. Hiện nay, ngày càng có nhiều nhãn hàng, thương hiệu thời trang chuyển sang phát triển theo xu hướng “thời trang bền vững” hay “thời trang xanh, thân thiện môi trường”, nắm bắt được xu hướng này cũng như nhận thức tầm quan trọng trong vấn đề bảo vệ môi trường và sức khỏe người tiêu dùng, Synex đang từng bước đầu tư và phát triển hướng tới xây dựng nhà máy xanh – cung cấp các sản phẩm xanh, vải sợi thân thiện môi trường đến thị trường dệt may trong nước và thế giới.

Một số sản phẩm vải polyester của Synex: vải thun poly