Vải Cotton là loại vải chiếm sự phổ biến rất lớn trên thị trường hiện nay, với rất nhiều màu sắc khác để lựa chọn. Tuy nhiên bạn đã biết đến Cotton màu tự nhiên là gì chưa? Lợi ích của màu tự nhiên này thế nào? Synex sẽ giải đáp cho bạn ngay sau bên dưới đây
Cotton màu tự nhiên là gì?
Cotton màu tự nhiên – Naturally Colored Cotton là Cotton hay bông có màu sắc với sắc tố tạo màu tự nhiên bên trong xơ, những sắc tố này có thể tạo ra các sắc thái màu khác nhau và khác với màu trắng vàng đặc trưng của sợi bông thương mại hiện đại.
a. Về nguồn gốc
Theo các kết quả nghiên cứu, bông có màu tự nhiên đã được trồng và sử dụng ít nhất 2700 trước công nguyên ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Loại bông này thường có xơ ngắn, năng suất thấp không thích hợp cho kéo sợi bằng máy, do đó không đáp ứng được cho dây chuyền kéo sợi bông công nghiệp.
Đến năm 1982 tại Hoa Kỳ, Sally Fox thuộc công ty Fox Fibre Colorganic – một nhà lai tạo giống thực vật, đã thiết lập một chương trình lai tạo và chọn lọc để cải thiện chất lượng xơ bông màu tự nhiên và cuối cùng đã thành công trong việc phát triển các giống lai có màu có thể phù hợp để kéo sợi trên máy. Được UNEP – United Nations Environment Programme (Chương trình Môi trường Liên hợp quốc) trao tặng giải thưởng môi trường tiên phong trong việc bảo vệ trái đất và đổi mới sinh thái học.
Từ đó, vật liệu dệt bông có màu tự nhiên dần được quan tâm nhiều hơn và các dự án nhân giống có liên quan đang được tiến hành ở Israel, Brazil, Peru, Hy Lạp, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.
b. Đặc tính tự nhiên
Giống ban đầu có nhiều màu: nâu nhạt (mocha), nâu đen (tan), xám, nâu (brown), đen, nâu đỏ (mahogany), đỏ, xanh dương, xanh lá cây, kem và trắng. Sau quá trình lai giống và thương mại hóa được sử dụng với 3 màu chính là nâu, xanh là và be (beige).
Trong đó, nâu và xanh lá là hai màu nổi bật và phổ biến hơn:
- Bông màu nâu: có sắc tố tự nhiên tạo ra màu sắc từ không bào tannin trong lumen của các tế bào xơ.
- Bông màu xanh lá cây: có sắc tố tự nhiên được tìm thấy trong lớp sáp suberin đặt trong các lớp xen kẽ với cellulose bên ngoài xơ bông.
Lượng sắc tố trong màu bông nâu nhiều và ổn định hơn so với bông màu xanh. Khi tiếp xúc liên tục với ánh sáng mặt trời, bông màu nâu cũng nhạt dần dần với tốc độ rất chậm. Màu xanh dễ bị phai, mau phai hơn màu nâu. Màu xanh lá cây ít phổ biến hơn màu nâu và chủ yếu là màu xanh và xanh lá nhạt.
Về chất lượng, độ dài xơ bông màu thường ngắn hơn nhưng trên thực tế, nó chắc chắn và bền hơn bông trắng thương mại – vốn cần một lượng lớn thuốc trừ sâu để tránh các tác hại sâu bệnh.
Bông màu có đầy đủ các tính chất của bông thương mại như khả năng thấm hút tốt, thông thoáng, bền tốt. Bông màu cho cảm giác tay (hand-feel) mềm mại, sang trọng, ít nhạy cảm cho da và có mùi dễ chịu do không qua xử lý hóa chất.
Chủ đề liên quan: vải polyester phân huỷ sinh học
Lợi ích đặc biệt từ Cotton màu hoàn toàn 100% tự nhiên
Cây bông màu tự nhiên cứng cáp và có khả năng kháng sâu bệnh một cách tự nhiên, hạn chế nhu cầu sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc diệt côn trùng gây hại cho môi trường. Bông có màu tự nhiên cũng có khả năng chống hư hỏng so với bông trắng được nhuộm thông thường.
Hơn nữa, màu sắc của vải làm từ bông màu tự nhiên có độ bền màu tốt hơn, không bị sờn hay phai so với vải bông nhuộm sau nhiều lần giặt.
Dù bông màu tự nhiên có giá cao hơn bông màu trắng, nhưng việc giảm chi phí sản xuất vải bằng việc loại bỏ quy trình nhuộm, hoàn tất thì vẫn có thể cạnh tranh với bông màu trắng qua nhuộm. Chi phí nhuộm có thể lên đến một nửa chi phí và không nhuộm cũng thân thiện với môi trường hơn, giúp loại bỏ chi phí xử lý chất thải nhuộm độc hại.
Do không chứa thuốc nhuộm nên loại vải này không gây kích ứng cho da nhạy cảm (dị ứng, ngứa) đặc biệt là làn da non nớt của trẻ nhỏ.
Bông màu có khả năng chống nắng tự nhiên giúp bảo vệ khỏi bức xạ tia cực tím, đặc biệt là bông màu xanh có đặc tính chống nắng tuyệt vời. Khi so sánh với bông trắng chưa tẩy trắng cần được xử lý bằng thuốc nhuộm hoặc hóa chất hoàn tất để có đạt được đặc tính tương tự.
Các sản phẩm vải Cotton tại Synex
Một số hạn chế
So với bông trắng, bông màu tự nhiên vẫn còn chưa phổ biến vì nó đòi hỏi các kỹ thuật và phương tiện thu hoạch chuyên biệt nên đắt hơn bông trắng do đó chưa đạt lợi nhuận cao về mặt kinh tế.
Năng suất bông màu thường thấp hơn, xơ ngắn hơn ít lợi nhuận hơn về mặt kinh tế. Việc sử dụng rộng rãi bông màu vẫn chưa hiệu quả so với bông trắng thông thường.
Đến những năm 1990, hầu hết các giống bông hoặc giống bông màu bản địa được trồng ở Châu Phi, Châu Á và Trung và Nam Mỹ đã được thay thế bằng các giống thương mại toàn màu trắng.
Phạm vi màu tự nhiên của bông còn hạn chế, chưa có nhiều sự lựa chọn và chưa đáp ứng được xu hướng thời trang màu sắc thay đổi liên tục qua các năm.
Sự phát triển của bông màu tự nhiên trong tương lai và xu hướng màu sắc
1. Dự án bông màu tự nhiên tại một số nước
Tại Hoa Kỳ- Foxfibre®
Sally Fox đã là người tiên phong và đề xuất các phương pháp canh tác hữu cơ, khám phá lại các giá trị của bông có màu tự nhiên và ảnh hưởng của cô ấy đã rất đáng kể để bảo vệ và giữ gìn môi trường và ngày nay có hơn 20.000 mẫu bông hữu cơ.
Cô yêu thích màu sắc phong phú và muốn bắt đầu nhân giống nó để cải thiện khả năng kéo sợi của sợi, nhưng vẫn duy trì khả năng chống sâu bệnh vốn có của nó. Cô đã lai tạo nó trong nhiều năm với bông Pima ổn định dài và để cải thiện độ bền, độ mịn, độ dài của sợi và sự phong phú của màu sắc để nó có thể được trồng bằng phương pháp hữu cơ và có thể kéo sợi được dây chuyền kéo sợi thông thường thông thường. Và thương hiệu Foxfibre® được cho ra đời dựa trên những sản phẩm phát triển và đưa ra thị trường.
Tại Brazil – Natural Cotton color
Bông màu hữu cơ được sản xuất mà không có phân bón tổng hợp và thuốc trừ sâu bởi nhóm NCC Eco brands tại thành phố Juarez Távora (PB). Trang trại chiếm 18 ha đất và hệ thống sản xuất dựa trên thỏa thuận mua bán đảm bảo giữa NCC và nông dân địa phương.
Tại Ấn Độ
Viện Nghiên cứu Bông Trung ương của Nagpur và một số trường Đại học Nông nghiệp Tiểu bang đã tiến hành các chương trình cải tiến bông màu. Khoảng 40 kiểu gen màu của bông upland, hầu hết có các sắc thái khác nhau của màu nâu và xanh lá cây có sẵn trong Ngân hàng gen quốc gia về bông được duy trì tại Viện Nghiên cứu Bông Trung ương, Nagpur. Các nguồn gen này là các bộ sưu tập bản địa.
Thời trang từ Cotton màu tự nhiên
Sau cuộc Cách mạng Công nghiệp, với việc sử dụng thuốc nhuộm dựa trên các công thức màu hóa học, bông màu tự nhiên gần như hoàn toàn biến mất. Hiện nay, các thị trường hiện đại đã làm sống lại xu hướng sử dụng bông màu tự nhiên vì có tác động tích cực làm giảm các tác hại đến môi trường. Màu sắc tự nhiên của bông là do đặc tính di truyền vốn có (không biến đổi gen). Toàn bộ quá trình từ trồng, thu hoạch, kéo sợi đến quần áo may sẵn không sử dụng thuốc nhuộm độc hại. Nó là 100% tinh khiết và tự nhiên. Đây là sản phẩm xanh với môi trường nhất có thể và tạo ra một loại vải đẹp, hút ẩm tốt, tinh khiết với cảm giác mềm mại, tinh tế.
Với bông có màu tự nhiên, các nhà máy dệt có thể giảm chi phí xử lý bằng cách sử dụng ít nước và năng lượng hơn, do đó dễ dàng tuân thủ các quy định của EPA (Environmental Protection Agency) hơn. Bất chấp những lợi ích kinh tế, bông có màu tự nhiên đáp ứng cho nhu cầu hàng hóa thị trường ngách và chiếm được quan tâm người tiêu dùng cao cấp.
Ở Việt Nam hiện nay, tuy Cotton màu tự nhiên chưa phát triển rộng khắp nhưng đây là nguồn cảm hứng mới cho các sản phẩm thời trang mang màu sắc vintage cùng thông điệp thân thiện môi trường và an toàn sức khỏe. Dãy panetone màu trung tính tự nhiên cũng được mọi người khá ưa chuộng. Synex mong muốn giới thiệu đến khách hàng dòng Cotton màu tự nhiên tinh khiết như một lựa chọn bổ sung cho series Cotton thân thiện gồm BCI Cotton, organic Cotton.
